اسامی بردگان حضرت رسول اکرم(ص)

بنام خدا 

بحث "برداری در اسلام " و سرنوشت برده داری در بین ممالک اسلامی داستان درازی دارد ولی آنچه شکی در آن نیست اینکه صدها سال قبل از آمریکا ، داستان برده داری در دنیای اسلام تمام شده بود و اگر هم تا زمان صفویه مواردی مشاهده می شد صرفا اسرای جنگی بودند که به شکل برده از انها بهره برداری می شد و خرید و فروش برده رایج نبوده است. سازمان برده داری در دنیای اسلام به تاسی از حضرت رسول اکرم و ائمه اطهار (ع) منسوخ شد . 

روش پیامبر(ص) با این موضوع بسیار جالب است : 

"ﻭﺍﻗﺪﻯ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ، ﻋﺘﺒﺔ ﺑﻦ ﺟﺒﻴﺮﺓ ﺍﺷﻬﻠﻰ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ* ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﺣﺰﻡ ﻧﻮﺷﺖ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺧﺪﻣﺖ ﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﻣﺮﺩ ﻭ ﺯﻥ ﻭ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻦ.

ﺍﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺑﻦ ﺣﺰﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﻧﻮﺷﺖ: 

‌ﺍﻡ ﺍﻳﻤﻦ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﺮﻛﺔ ﻭ ﺍﺯ ﭘﺪﺭ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺭﺙ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻋﺒﻴﺪ ﺧﺰﺭﺟﻰ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻤﻦ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ.  

ﺩﻳﮕﺮ ﺯﻳﺪ ﺑﻦ ﺣﺎﺭﺛﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮﺩﻩ ﺧﺪﻳﺠﻪ ﺭﺿﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﻦ ﺣﺰﺍﻡ ﺑﻦ ﺧﻮﻳﻠﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻋﻜﺎﻅ ﺑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺻﺪ ﺩﺭﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﻳﺠﻪ ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺧﺪﻳﺠﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻳﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺒﺨﺸﺪ ﻭ ﺍﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﺮﺩ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺯﻳﺪ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ،  

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻛﺔ ﻫﻤﺴﺮ ﺯﻳﺪ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺑﻮ ﻛﺒﺸﺔ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺴﺔ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺘﻮﻟﺪﺷﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺓ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺻﺎﻟﺢ ﺷﻘﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﺳﻔﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻏﻠﺎﻣﺎﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻛﺮﺩ.  

ﺛﻮﺑﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻳﻤﻨﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻤﻦ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻧﺴﺐ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﺁﺯﺍﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﺭﺑﺎﺡ ﻫﻢ ﺑﺮﺩﻩ ﺳﻴﺎﻫﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺁﺯﺍﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﻳﺴﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻳﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻮﺑﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﻨﻰ ﻋﺒﺪ ﺑﻦ ﺛﻌﻠﺒﻪ ﺩﺭ ﺳﻬﻢ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﺳﺎﺧﺖ.  

ﺍﺑﻮ ﺭﺍﻓﻊ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺍﺳﻠﻢ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﻋﺒﺎﺱ ﻋﻤﻮﻯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺨﺸﻴﺪ ﺑﻮﺩ، ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﺑﻮ ﺭﺍﻓﻊ ﻣﮋﺩﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺩﺍﺩ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺧﺸﻨﻮﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﻓﻀﺎﻟﺔ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﻳﻤﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺭﺣﻠﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺎﻡ ﺭﻓﺖ- ﻳﻌﻨﻰ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﺍﺳﺖ. 

 ﺍﺑﻮ ﻣﻮﻳﻬﺒﺔ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺩﺭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻣﺰﻳﻨﺔ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩ.  

ﺭﺍﻓﻊ ﻏﻠﺎﻡ ﺳﻌﻴﺪ ﺑﻦ ﻋﺎﺹ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺙ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭ ﺭﺳﻴﺪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺭﺍﻓﻊ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﺎﺭﻯ ﺧﻮﺍﺳﺖ. ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﺎ ﻭﺍﺭﺛﺎﻥ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺨﺸﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻮﺭﻯ ﺁﺯﺍﺩﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩ، ﺭﺍﻓﻊ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺁﺯﺍﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﻳﻢ.  

 ﻣﺪﻋﻢ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻏﻠﺎﻣﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﻓﺎﻋﺔ ﺑﻦ ﺯﻳﺪ ﺟﺬﺍﻣﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﻭﺍﻗﺪﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺪﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻦ ﺍﻧﺲ، ﺍﺯ ﺛﻮﺭ ﺑﻦ ﺯﻳﺪ ﺩﻳﻠﻰ، ﺍﺯ ﺍﺑﻮ ﺍﻟﻐﻴﺚ، ﺍﺯ ﺍﺑﻮ ﻫﺮﻳﺮﻩ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ: ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﻓﺎﻋﺔ ﺑﻦ ﺯﻳﺪ ﺟﺬﺍﻣﻰ ﺑﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺧﻴﺒﺮ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﻭﺍﺩﻯ ﺍﻟﻘﺮﻯ ﺣﺮﻛﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﻴﺮ ﻧﺎﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﻣﺪﻋﻢ ﺍﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ، ﺑﺮﺧﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻭ ﮔﻮﺍﺭﺍ ﺑﺎﺩ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻧﻪ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻥ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﻠﺎﻓﻪ ﻳﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺧﻴﺒﺮ ﺍﺯ ﻏﻨﺎﻳﻢ ﺩﺯﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﻣﻰ ﺳﻮﺯﺩ.  

ﻛﺮﻛﺮﺓ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻏﻠﺎﻣﺎﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺍﺳﺖ.  

ﻫﺎﺷﻢ ﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﻛﻨﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻋﻜﺮﻣﺔ ﺑﻦ ﻋﻤﺎﺭ، ﺍﺯ ﺍﻳﺎﺱ ﺑﻦ ﺳﻠﻤﺔ ﺑﻦ ﺍﻛﻮﻉ، ﺍﺯ ﭘﺪﺭﺵ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ* ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻏﻠﺎﻣﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺭﺑﺎﺡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺷﺘﺮﺍﻥ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺠﻮﻡ ﻭ ﻏﺎﺭﺕ ﻋﻴﻴﻨﺔ ﺑﻦ ﺣﺼﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. 

منبع : ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻟﻄﺒﻘﺎﺕ ﺍﻟﻜﺒﺮﻯ، ﺝ 1، ﺹ: 469 "