نصایح پیامبر قبل از درگیری جنگ احد

بنام خدا

حضرت رسول اکرم (ص) درست قبل از درگیری در جنگ بدر برای لشگریانش خطبه ای خواندند و توجه انها را به بعضی از مسائل جلب کردند که در اینجا عینا از مغازی واقدی تقدیم می گردد :

ﺁﻧﮕﺎﻩ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻄﺒﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺁﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ:

ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ، ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﺪﺍﻳﻢ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ، ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﺴﺘﻦ ﺍﺯ ﻣﺤﺮﻣﺎﺕ ﺍﻭﺳﺖ، ﺷﻤﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﻣﺰﺩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﺧﺘﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ، ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺩ ﺁﺭﺩ ﻭ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻰ ﻭ ﻳﻘﻴﻦ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﻭ ﺗﻠﺎﺵ ﻭﺍﺩﺍﺭﺩ، ﻛﻪ ﺟﻬﺎﺩ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻦ ﺳﺨﺖ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻳﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ، ﻛﻢ ﺍﻧﺪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﻫﻨﻤﻮﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ، ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻳﺎﺭ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﺮ ﺧﺪﺍ ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ ﻛﻨﺪ.

ﻛﺮﺩﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺻﺒﺮ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﺩ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﻴﺪ، ﺑﺎ ﺟﻬﺎﺩ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ، ﺳﺨﺖ ﻣﻮﺍﻇﺐ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﻴﺪ، ﻣﻦ ﺁﺭﺯﻭﻣﻨﺪ ﺭﻫﻨﻤﻮﻧﻰ ﺷﻤﺎﻳﻢ، ﺍﺧﺘﻠﺎﻑ ﻭ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﮔﺮﻯ ﻭ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﮔﻰ ﻣﺎﻳﻪ ﺿﻌﻒ ﻭ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻰ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﺼﺮﺕ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻧﻤﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ.

ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ، ﺩﺭ  ﺳﻴﻨﻪ ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺮ ﺣﺮﺍﻡ ﺑﺎﺷﺪ، ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻭ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺟﺪﺍﻳﻰ ﻣﻰ ﺍﻓﻜﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﺤﺾ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﮔﻨﺎﻩ ﺩﻭﺭﻯ ﮔﺰﻳﻨﺪ، ﺧﺪﺍﻯ ﮔﻨﺎﻫﺶ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻣﺮﺯﺩ، ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺩﺭﻭﺩ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﺶ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺩﻩ ﺩﺭﻭﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ، ﻫﺮ ﻛﺲ، ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﭼﻪ ﻛﺎﻓﺮ، ﻧﻴﻜﻰ ﻛﻨﺪ ﻣﺰﺩ ﺍﻭ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﻳﺎ ﺁﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺁﺧﺮ ﮔﺮﻭﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺮ ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﺩ، ﺑﻪ ﺟﺰ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ، ﺯﻧﺎﻥ، ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ، ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﺧﺪﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﺪﺍﻯ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﺳﺘﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﻴﭻ ﻋﻤﻠﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻛﻨﺪ، ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻋﻤﻠﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﺯﺥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻛﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻬﻰ ﻛﺮﺩﻡ.

ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﻣﻦ ﺍﻟﻘﺎﺀ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻤﻰ ﻣﻴﺮﺩ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﻭﺯﻯ ﺍﻭﺳﺖ ﺑﺮﺳﺪ، ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻢ ﻭ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺩﻳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺬﻳﺮﺩ. ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻛﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺷﻤﺎﺳﺖ، ﺑﺘﺮﺳﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻃﻠﺐ ﺭﻭﺯﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻴﺪ، ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺯﻯ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻧﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺩﺭ ﻃﻠﺐ ﺁﻥ ﺑﺮﺁﻳﻴﺪ، ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺘﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻭ. ﺧﺪﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺣﻠﺎﻝ ﻭ ﺣﺮﺍﻡ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﻦ ﺣﻠﺎﻝ ﻭ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﻣﺤﻞ ﺷﺒﻬﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺮﺩﻩ ﻋﺼﻤﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺁﺑﺮﻭ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ، ﻫﻤﭽﻮﻥ ﭼﻮﭘﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻗﺮﻗﮕﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ ﺍﻓﺘﺪ. ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ ﻗﺮﻗﮕﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﺮﻗﮕﺎﻩ ﺧﺪﺍ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﺮﺍﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﺮ ﻣﺆﻣﻨﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ، ﭼﻮﻥ ﺳﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﻜﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﺁﻳﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ.

ﻭ ﺍﻟﺴﻠﺎﻡ علیکم.

منبع :  ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻟﻤﻐﺎﺯﻱ ﻭﺍﻗﺪﻯ، ﻣﺘﻦ، ﺹ: 162