پیمانهای حضرت رسول (ص)

بنام خدا

از صفحه 250 به بعد طبقات ابن سعد قرار دادهای جالبی ثبت شده که توسط حضرت رسول اکرم (ص) با قبایل ، حکام مناطق ، مسیحیان ، یهودیان و سایر ممالکی که در تابعیت حکومت اسلام در آمده اند، منعقد شده که ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﻠﺎﻉ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ها می توان به ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺭﺯﻧﺪﻩ ﻣﻜﺎﺗﻴﺐ ﺍﻟﺮﺳﻮﻝ که توسط ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻰ ﺍﺣﻤﺪﻯ گرد آوری شده ، مراجعه کرد.

در اینجا مفاد دو مورد از این قراردادها تقدیم می گردد :

1 - قرار داد منعقده با اسقفها:

ﮔﻮﻳﻨﺪ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﻘﻒ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻰ ﺣﺎﺭﺙ ﺑﻦ ﻛﻌﺐ ﻭ ﺍﺳﻘﻔﻬﺎﻯ ﻧﺠﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﺎﻫﻨﺎﻥ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺎﻥ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﺑﻰ ﻛﻢ ﻭ ﺑﻴﺶ ﻭ ﺻﻮﻣﻌﻪ‌ﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻧﻤﺎﺯﮔﺰﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺎﻩ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺍﺳﻘﻔﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺍﺳﻘﻒ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺭﺍﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﻫﺐ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻌﺰﻭﻝ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺣﻘﻰ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻠﺎﺡ ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﻭ ﺳﺘﻤﻰ ﺑﻪ ﻛﺴﻰ ﺭﻭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.

ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﻐﻴﺮﻩ ﺑﻮﺩ. 

منبع :  ترجمه طبقات کبری ( طبقات ابن سعد ) ، ج 1،  ص 252

2 - پادشاهی که اسلام آورد و مسیحی شد ( و اتفاقاً اثری از گردن زن ما هم در این ماجرا دیده می شود) :

ﮔﻮﻳﻨﺪ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ (ﺹ) ﻧﺎﻣﻪ ﻳﻰ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺒﻠﺔ ﺑﻦ ﺍﻳﻬﻢ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻏﺴﺎﻥ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﺩﻋﻮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪ ﻭ ﻧﺎﻣﻪ ﻳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻫﺪﻳﻪ ﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻃﻠﺎﻉ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺧﻄﺎﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩ.

 ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﻣﺸﻖ ﭘﺎﻯ ﻣﺮﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺰﻳﻨﺔ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﮕﺪ ﻛﺮﺩ. ﺁﻥ ﻣﺮﺩ ﺑﺮﺟﺴﺖ ﻭ ﺳﻴﻠﻰ ﺑﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﺟﺒﻠﺔ ﺯﺩ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺑﻮ ﻋﺒﻴﺪﺓ ﺑﻦ ﺟﺮّﺍﺡ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺒﻠﻪ ﺳﻴﻠﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ .

ﮔﻔﺖ: ﺟﺒﻠﻪ ﻫﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﻴﻠﻰ ﺑﺰﻧﺪ.

ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻛﺸﺖ؟

ﮔﻔﺖ: ﻧﻪ.

ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺪ؟

ﮔﻔﺖ: ﻧﻪ.  ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺗﺒﺎﺭﻙ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ.

 ﺟﺒﻠﻪ ﮔﻔﺖ: ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﻣﻦ ﻫﻤﺘﺎﻯ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺻﺤﺮﺍ ﺁﻣﺪﻩ است ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺪﻯ ﺍﺳﺖ .

ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺷﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﻗﻮﻡ ﺧﻮﺩ ﻛﻮﭼﻴﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻬﺎﻯ ﺭﻭﻡ ﺭﻓﺖ.

ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻭ ﮔﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﻥ ﺑﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﮔﻔﺖ: ﺍﻯ ﺍﺑﻮ ﻭﻟﻴﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺗﻮ ﺟﺒﻠﺔ ﺑﻦ ﺍﻳﻬﻢ ﻣﺮﺗﺪ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟

ﺣﺴﺎﻥ ﮔﻔﺖ: ﺍﻧﺎ ﻟﻠﻪ ﻭ ﺍﻧﺎ ﺍﻟﻴﻪ ﺭﺍﺟﻌﻮﻥ ﭼﺮﺍ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟

 ﮔﻔﺖ: ﻣﺮﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺰﻳﻨﺔ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﻴﻠﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺣﺴﺎﻥ ﮔﻔﺖ: ﭘﺲ ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ﻋﻤﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺣﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﺩ. 

منبع : ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻟﻄﺒﻘﺎﺕ ﺍﻟﻜﺒﺮﻯ، ﺝ 1، ﺹ: 251